Liturgia Godzin
Liturgia Godzin, nazywana potocznie brewiarzem, to nic innego jak codzienna modlitwa Kościoła; zadośćuczynienie ewangelicznym słowom Chrystusa: "Zawsze trzeba się modlić i nie ustawać" (Łk 18, 1).
Liturgia godzin (łac. Liturgia Horarum) ma na celu uświęcenie czasu w ciągu całego dnia. Czytamy we Ogólnym wprowadzeniu do Liturgii Godzin: "źródłem pobożności i ożywieniem modlitwy osobistej", a także nieustanną częścią nieustannej pieśni chwały, śpiewanej Bogu w Niebie. OWLG ukazuje też Chrystusa jako mistrza i nauczyciela modlitwy.
Zestaw modlitw na cały dzień nazywamy Oficjum. Odnowiona wersja L.G. została stworzona "by mogli w niej uczestniczyć nie tylko duchowni, ale także (...) wierni świeccy". Nowa L.G. ma na celu sprzyjanie owocnemu zrozumieniu jej związków z Eucharystią i rokiem liturgicznym.
Składa się ona z Jutrzni (modlitwy porannej), Nieszporów (modlitwy wieczornej), Tercji, Seksty, Nony (obecnie coraz mniej powszechne) i Komplety (modlitwy na zakończenie dnia).
Z kolei w każdej godzinie zawiera się hymn, psalmodia (układ psalmów), czytanie z pisma Świętego, antyfony oraz modlitwy na zakończenie. Zaleca się, by wszystkie części Liturgii Godzin były śpiewane (poza czytaniami).
Do tej wyjątkowej modlitwy przez fakt święceń zobowiązani są szczególnie diakoni, prezbiterzy i biskupi, ale zachęca się do niej także osoby świeckie (ministranci winni być ludźmi modlitwy).
Typiczne wydanie łacińskie ukazało się w latach 1971-1972. Na język polski Liturgia godzin była tłumaczona w latach 1982-1988, zaś drugie wydanie typiczne ogłoszono w 1985 roku. Brewiarz obejmuje cztery tomy, w kolejności okresów liturgicznych:
I. Adwent i Okres Bożego Narodzenia
II. Wielki Post i Okres Wielkanocy.
III. Okres Zwykły (od 1 do 17 niedzieli).
IV. Okres Zwykły (od 18 do końca roku kościelnego)
Układ Brewiarza: teksty okresowe, teksty stale, psałterz podzielony są na cztery tygodnie.
Zawiera także osobne teksty własne o świętych oraz teksty wspólne.
Istnieje również specjalny Brewiarz dla świeckich, ograniczony do 3 godzin: Jutrzni, Nieszporów (w układzie czterotygodniowym) i Komplety, w układzie jednotygodniowym. Jest on powszechnie dostępny w księgarniach katolickich.
Aby dobrze zrozumieć sens i znaczenie, a także by opanować "poruszanie się" po Liturgii Godzin, polecam Ogólne Wprowadzenie do Liturgii Godzin (OWLG). Wydaje mi się ono nieocenionym przewodnikiem po świecie tej pięknej, nieustannej modlitwy Kościoła, który z pozoru wydaje się chaotyczny i niezrozumiały.
Charakterystyka poszczególnych części Liturgii Godzin:
- Jutrznia i Nieszpory
Jutrznia to poranna modlitwa Kościoła, zawierzająca cały dzień. W jej czasie prosimy o zachowanie od zła i siły na walkę z nim.
Nieszpory to modlitwa wieczorna, w której dziękujemy i uwielbiamy Boga. Zaleca się, by z całej Liturgii Godzin razem z wiernymi odmawiać publicznie przynajmniej nieszpory. Winna ona poprzedzać Kompletę.
Układ modlitw: (są one do siebie bardzo zbliżone; różnice podano i wyszczególniono):
- Wezwanie + Ps 95 (ew. Ps 100, 67 lub 24). Wezwanie: "Panie, otwórz wargi moje, a usta moje będą głosić Twoją chwałę". (OWLG 34). Intonuje się wezwanie lub werset wprowadzający: "Boże, wejrzyj ku wspomożeniu memu. Panie, pospiesz ku ratunkowi memu. Chwała Ojcu i Synowi..." oraz Alleluja (opuszcza się w Wielkim Poście).
Werset wprowadzający pomija się, gdy rozpoczynamy od wezwania (OWLG 41). - Hymn
- Psalmodia (układ psalmów na dany dzień).
- psalmodia Jutrzni: 3 psalmy:
- psalm do godziny porannej,
- psalm ze Starego Testamentu,
- psalm pochwalny (Laudate) zgodny z tradycją Kościoła, (OWLG 43),
- psalmodia Nieszporów: 3 psalmy:
- dwa psalmy dostosowane do godziny wieczornej,
- pieśń z listów apostolskich lub Apokalipsy,
- psalmodia Jutrzni: 3 psalmy:
- Wezwanie + Ps 95 (ew. Ps 100, 67 lub 24). Wezwanie: "Panie, otwórz wargi moje, a usta moje będą głosić Twoją chwałę". (OWLG 34). Intonuje się wezwanie lub werset wprowadzający: "Boże, wejrzyj ku wspomożeniu memu. Panie, pospiesz ku ratunkowi memu. Chwała Ojcu i Synowi..." oraz Alleluja (opuszcza się w Wielkim Poście).